“Meten is meer dan cijfers en data; het gaat om het begrijpen, interpreteren en verantwoord handelen”
Een gesprek met Johan Debevere over de samenwerking met ECCA
In een wereld waar voedselveiligheid en -kwaliteit centraal staan, streven laboratoria en voedingsbedrijven naar nieuwe hoogten om aan de verwachtingen te voldoen. Maar hoe overstijg je de grenzen van het gewone en word je meer dan alleen een laboratorium? De sleutel ligt in de symbiose van wetenschap, innovatie en een onstilbare honger naar kennis. ECCA heeft deze unieke combinatie gevonden door samen te werken met professor Johan Debevere, een pionier en visionair in de levensmiddelenmicrobiologie en -conservering. In dit exclusieve interview geeft Johan ons een inkijk in zijn samenwerking met ECCA, de trends in de voedselindustrie, en de weg die hij bewandelt om de toekomst van voedselveiligheid vorm te geven.
De man achter de wetenschap
Johan Debevere is niet zomaar een naam in de wereld van de voedselwetenschap. Deze professor emeritus doctor ingenieur heeft twee doctoraten op zijn naam staan en was verantwoordelijk voor onderwijs, onderzoek, en dienstverlening op het gebied van levensmiddelenmicrobiologie en -conservering aan de faculteit bio-ingenieurswetenschappen van de Universiteit Gent.
Hij heeft meer dan 645 publicaties op zijn naam staan, wordt beschouwd als een van de 1% meest geciteerde onderzoekers wereldwijd, en is opgenomen in de lijst van de meest invloedrijke wetenschappers ter wereld volgens Thomson Reuters. Daarnaast speelde hij een prominente rol in het onafhankelijke wetenschappelijke comité van het FAVV. Kortom, hij heeft zijn waarde in de wetenschap ruimschoots bewezen.”Als oprichter van een universitair geaccrediteerd laboratorium en het wereldwijd erkend kennisdeelplatform Food2Know, heeft Johan een passie voor delen, innoveren, en groeien. Met een specialisatie in vooral nieuwe conserveringstechnologie en microbiologische analysemethodes en een passie voor innovatie, is de invloed van Johan in de wetenschappelijke gemeenschap onmiskenbaar.
Een nieuwe standaard voor wat een laboratorium kan en moet zijn
Johan’s samenwerking met ECCA was niet zomaar een samenwerking. Het was een partnerschap geboren uit een gedeelde visie om meer te zijn dan een routinelabo.
In de nasleep van de dioxinecrisis veranderde de regelgeving voor voedingsproducenten: “Zij zijn sindsdien verplicht een autocontrolesysteem (ACS) uit te werken, gebaseerd op de principes van HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points). Het hoofddoel van een ACS is om alle gevaren in het productie-, verwerkings-, en distributieproces op een verantwoorde en haalbare manier te beheersen. Door deze verandering moesten bedrijven fysische, chemische en microbiologische analyses uitvoeren op hun kritische controlepunten. Daarvoor hadden ze een geaccrediteerd labo nodig, zoals ECCA.”
Maar ECCA wilde verder gaan. “In België bestaat de voedingssector voor een groot deel uit KMO’s. Bedrijven waar de kennis en de passie van generatie op generatie wordt doorgegeven. Echter missen ze vaak de context om te weten welke analyses nodig zijn om hun autocontroles te evalueren,” legt Johan uit. “ECCA zag deze behoefte en wilde hierop inspelen.”
Samen hebben ze een nieuwe standaard gezet voor wat een laboratorium kan en moet zijn. Eén waar niet alleen analyses centraal staan, maar ook interpretatie, optimalisaties, en acties.
Van routinelabo tot kennispartner, start with why
De transitie van een routinelabo naar een kennispartner is geen kleine taak. Het vereist van medewerkers een diep begrip van de voedingssector en de behoeften van de klanten. Hier speelt Johan’s expertise een sleutelrol. “Mijn opleidingen gaan verder dan het oppervlakkige ‘know what’. Ik duik dieper in de ‘know why’ van de producten en processen. Zo voorkomen we onnodige tijdverspilling met trial en error,” zegt Johan. Door medewerkers op te leiden in de basisprincipes van producten, helpt hij hen om problemen te interpreteren én op te lossen. Van het kiezen van de juiste parameters (soms te veel en soms te weinig, waardoor ze nodeloos extra kosten maken) tot het bieden van specifieke adviezen. Johan’s rol bij ECCA is essentieel om bedrijven te helpen effectiever en efficiënter te zijn.
Voorbij de cijfers: de bescherming van de volksgezondheid
Bij ECCA gaat het dus niet alleen om het uitvoeren van tests en analyses, maar om het begrijpen van wat die resultaten betekenen.
Fysische tests zoals pH en wateractiviteit, chemische analyses van additieven en residuen, en microbiologische onderzoeken naar ziektekiemen zoals bijvoorbeeld Salmonella en Listeria monocytogenes zijn slechts het begin.
“Het verschil tussen het opsporen van pathogene micro-organismen en hun toxines en het opsporen van bedervers is cruciaal,” legt Johan uit. “En de interpretatie daarvan moet verantwoord en betrouwbaar zijn.” Of het nu gaat om het overschrijden van de ten minste houdbaar tot, de te gebruiken tot of het begrijpen van de noodzaak van bepaalde additieven, ECCA’s expertise is ongeëvenaard. Met Johan’s inzicht wordt elk detail onderzocht. “Dit gaat niet alleen over de kwaliteit van het product, maar speelt ook een sleutelrol in de bescherming van de volksgezondheid,” benadrukt hij. Het is een verantwoordelijkheid die ze serieus nemen. Met de expertise van Johan en het toegewijde team, zetten ze de standaard voor uitmuntendheid in de voedselindustrie.
De toekomst door de ogen van een expert
De missie is duidelijk. De toekomst van de voedselindustrie is echter dynamisch en vol uitdagingen. “We merken een groeiende trend op naar ‘clean labelling’, waarbij bedrijven streven naar minder additieven en een gezondere nutriscore. Dat is goed,” zegt Johan, “maar bepaalde additieven zijn nodig voor houdbaarheid en voedselveiligheid.” Hij pleit voor een verantwoorde benadering van deze trend en stelt een aanpak voor waarbij bepaalde additieven, die als veilig zijn geclassificeerd (QS), eenvoudig in de ingrediëntenlijst worden opgenomen zonder als additieven te moeten worden bestempeld.
Een tweede trend is de groeiende populariteit van gemaksvoeding, zoals koelverse maaltijden en gepasteuriseerde vlees- en visserijproducten. Makkelijk, maar ze brengen extra uitdagingen mee om de houdbaarheid te maximaliseren. De technologische ontwikkelingen gaan gelukkig snel en Johan begeleidt de voedingsbedrijven met hun experimenten: “Van onder meer de toepassing van gemodificeerde atmosfeerverpakking en chemische conservering tot innovatieve benaderingen zoals supercooling in combinaties met verantwoorde minimale pasteurisatie.” En voor de analyses van z’n experimenten moet beroep kunnen worden gedaan op geaccrediteerde laboratoria zoals in dit geval ECCA.
Meten is weten
In de complexe wereld van voedselanalyse en -veiligheid staat één principe centraal: meten is weten. Maar zoals Johan benadrukt, gaat het verder dan dat. “Meten veronderstelt de goede parameters, interpreteren van de parameters en opleiding. Het moet verantwoord en betrouwbaar zijn,” zegt hij. Met de samenwerking tussen ECCA en Johan wordt dit principe tot leven gebracht. “Het ultieme doel? Maximale informatie uit minimaal aantal metingen en die kennis omzetten in optimale resultaten”.
Bij ECCA begrijpen we dat dit een continu proces is, en blijven we innoveren om onze klanten de allerbeste diensten te bieden. Het is een samenspel van wetenschap, innovatie, en menselijk inzicht dat ECCA ‘More than a lab’ maakt. Het is dus niet zomaar een slogan; het is een belofte, een visie, en een missie.
Met de expertise van Johan en de toewijding van het hele team, biedt ECCA een unieke service die verder gaat dan de traditionele laboratoriumdiensten.
Ben je klaar om jouw voedingsbedrijf naar een hoger niveau te tillen? Neem contact op met ECCA en ontdek hoe we jou kunnen helpen om efficiënter, effectiever en succesvoller te zijn.
Heeft dit gesprek met Johan Debevere je geïnspireerd?
